ถ้ามีคนบอกคุณว่าเครื่องดนตรีที่จะปฏิวัติวงการเพลงทั้งโลกในศตวรรษที่ 20 มีรูปร่างหน้าตาไม่เหมือนกีตาร์เลยแม้แต่น้อย คุณจะเชื่อไหม? นี่คือเรื่องจริงที่น่าทึ่ง เพราะนวัตกรรมเปลี่ยนโลกชิ้นนั้นมีรูปลักษณ์คล้ายกับ กระทะทอดไข่ จนได้รับชื่อเล่นที่รู้จักกันไปทั่วโลกว่า 'The Frying Pan'
ในปี ค.ศ. 1931 กีตาร์ต้นแบบตัวนี้ถือกำเนิดขึ้นในยุคที่ทุกเวทียังเต็มไปด้วยเสียงอะคูสติก และดีไซน์อันแปลกตาของมันก็มีเหตุผลสำคัญซ่อนอยู่ ซึ่งได้เปลี่ยนหน้าประวัติศาสตร์ดนตรีโลก
และท่ามกลางยุคสมัยนั้น เรื่องราวอันน่าทึ่งของเครื่องดนตรีชิ้นนี้ได้เริ่มต้นขึ้น พร้อมแนวคิดที่แตกต่างเกินใครจะคาดคิด...
ทำไมต้องเป็น 'กระทะทอดไข่' และการออกแบบนี้ช่วยตอบโจทย์การใช้งานได้จริงหรือ
ดีไซน์ที่ดูประหลาดไม่ใช่อุบัติเหตุ แต่ตั้งใจออกแบบเพื่อให้ผู้เล่นสามารถ เล่นกีตาร์ในแนวนอนบนตัก ซึ่งต่างจากกีตาร์ที่เราคุ้นเคยในปัจจุบัน
ที่มาของดีไซน์นี้มาจากกระแสดนตรีสไตล์ ฮาวาย ที่ต้องเล่นกีตาร์บนตักในแนวนอนแบบ Lap Steel ซึ่งเป็นรูปแบบยอดนิยมในยุคดังกล่าว
ผู้บุกเบิกและปฏิวัติวงการ
ในยุคที่วงดนตรีมีเครื่องเป่าและกลองชุดเสียงดังสนั่น กีตาร์โปร่ง มักถูกกลบเสียงจนแทบไม่ได้ยิน ปัญหานี้จุดประกายให้นักประดิษฐ์สองคนคือ George Beauchamp และ Adolph Rickenbacker คิดค้นเทคโนโลยีใหม่ซึ่งกลายเป็นจุดเริ่มต้นของกีตาร์ไฟฟ้าตัวแรกของโลก และมีหลักการทำงานดังนี้
- การติดตั้ง: พวกเขาได้ติดตั้ง แม่เหล็กรูปเกือกม้า ไว้บริเวณใต้สายกีตาร์
- การทำงาน: เมื่อสายกีตาร์ถูกดีด แม่เหล็กจะทำหน้าที่ตรวจจับแรงสั่นสะเทือนที่เกิดขึ้น
- การแปลงสัญญาณ: แรงสั่นสะเทือนนั้นจะถูกเปลี่ยนให้กลายเป็น สัญญาณไฟฟ้า
- การขยายเสียง: สุดท้าย สัญญาณไฟฟ้าจะถูกส่งต่อไปยังเครื่องขยายเสียง หรือ "แอมป์" เพื่อขยายเสียงให้ดังขึ้น
ผลลัพธ์ที่ได้คือการเปลี่ยนแปลงครั้งยิ่งใหญ่ จากเดิมที่กีตาร์เป็นเพียงเครื่องดนตรีเสียงเบา ก็ได้ก้าวขึ้นมาเป็นพระเอกของเวทีได้ในทันที อย่างไรก็ตาม ความสำเร็จทางเทคโนโลยีนี้เป็นเพียงจุดเริ่มต้นของเส้นทางที่ยังต้องฝ่าฟันอุปสรรคอีกมากมาย
จากต้นแบบสู่การผลิตเชิงพาณิชย์
'The Frying Pan' ไม่เพียงแต่เป็นต้นแบบที่ประสบความสำเร็จ แต่ยังเป็นกีตาร์ไฟฟ้าเชิงพาณิชย์รุ่นแรกของโลกอีกด้วย เส้นทางสู่การผลิตจริงต้องผ่านช่วงเวลาที่สำคัญหลายเหตุการณ์
- ปีที่สร้าง: ค.ศ. 1931 คือปีที่ต้นแบบตัวแรกถือกำเนิดขึ้น
- ปีที่เริ่มผลิต: ค.ศ. 1932 บริษัท the Electro String Instrument Corporation ได้เริ่มผลิตกีตาร์รุ่นนี้ออกวางจำหน่ายอย่างเป็นทางการ
- ปีที่ได้รับสิทธิบัตร: ค.ศ. 1937 หลังจากรอคอยมานานถึง 6 ปี ในที่สุดผู้สร้างก็ได้รับสิทธิบัตรคุ้มครองสิ่งประดิษฐ์ของพวกเขา
ปี 1932 ถึง 1939 จึงถือเป็นช่วงเวลาสำคัญที่กำหนดอนาคตของอุตสาหกรรมกีตาร์ไฟฟ้าทั้งหมด
มรดกของ 'The Frying Pan'
แม้รูปลักษณ์จะแปลกตา แต่ 'The Frying Pan' ได้รับความนิยมอย่างมากในการบันทึกเสียงแนว ฮาวาย และ แจ๊ส ในช่วงเริ่มต้นของมัน
อย่างแท้จริงแล้ว บทบาทหลักของ 'The Frying Pan' คือการสร้างแรงบันดาลใจให้กับกีตาร์ไฟฟ้ารุ่นเติบโตในยุคต่อมา ซึ่งหลายรุ่นได้ขึ้นแท่นเป็นตำนาน
- Fender Stratocaster
- Gibson Les Paul
- Paul Reed Smith ที่ศิลปินอย่าง John Mayer หรือ Carlos Santana เลือกใช้
เสียงกีตาร์โซโล่ทุกท่อนที่เราได้ยินกันจนคุ้นเคย ล้วนมี DNA ของ ‘The Frying Pan’ ซ่อนอยู่ มันคือรากฐานที่สร้างอนาคตของดนตรีไฟฟ้าอย่างแท้จริง
ปัจจุบันเจ้ากระทะทอดไข่นี้ อยู่ที่ไหน?
สำหรับใครที่อยากสัมผัสต้นแบบของจริง ‘The Frying Pan’ ถูกจัดแสดงในพิพิธภัณฑ์ที่มหานครนิวยอร์ก และบางช่วงก็ถูกนำไปจัดแสดงที่ National Guitar Museum อีกด้วย
ข้อมูลอ้างอิง